Μελάνωμα, Ακανθοκυτταρικό Επιθηλίωμα, Βασικό Κυτταρικό Επιθηλίωμα
ΒΑΣΙΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΕΠΙΘΗΛΙΩΜΑ
Το βασικοκυτταρικό επιθηλίωμα είναι ο πιο συχνός καρκίνος του δέρματος, παρουσιάζεται συνήθως σε ηλικίες πάνω από 40 και συχνά σε μέρη που εκτίθενται στον ήλιο, αλλά όχι μόνο.
Το βασικοκυτταρικό επιθηλίωμα εμφανίζεται συνήθως με την εικόνα οζιδίου, συχνά εξελκωμένου ή βλατίδας με ατροφικό κέντρο με ευρυαγγείες και οζώδη όχθο (δηλαδή επέκταση του δέρματος με οζίδιο).
Θεραπεία εκλογής για το βασικοκυτταρικό επιθηλίωμα είναι η χειρουργική αφάιρεση και αυτό φέρνει την ίαση, διαφορετικά ο όγκος θα δρα αργά, καταστροφικά, τοπικά στους ιστούς.
Ανάλογα με τη θέση και την κλινική εικόνα, ο δερματολόγος προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.
Εναλλακτικές θεραπευτικές μέθοδοι για το βασικοκυτταρικό επιθηλίωμα είναι η κρυοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία και η imiquimod (εφαρμογή της χημικής ουσίας ιμικουϊμόδη).
Λόγω υψηλού ποσοστού υποτροπών πρέπει μετά την αφαίρεσή του, να γίνεται για διάστημα δύο ετών τακτική παρακολούθηση του βασικοκυτταρικού επιθηλιώματος.
ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΕΠΙΘΗΛΙΩΜΑ
Το ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος του δέρματος και δεύτερος σε επιθετικότητα μετά το μελάνωμα.
Συχνότερα εμφανίζεται σε ζώνες που εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία όπως η περιοχή με αλωπεκία (καράφλα) στους άνδρες, τα χείλη, τα πτερύγια των αυτιών, τα χέρια, τα πόδια.
Το ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα μπορεί να παρουσιαστεί και στη γλώσσα, τα γεννητικά όργανα, σε παλαιές εγκαυματικές ουλές.
Ανάλογα με το σημείο, μπορεί να μοιάζει με μια πληγή με «κρούστα» που δεν επουλώνεται. Στη γλώσσα εμφανίζεται με τη μορφή περιοχών περιγεγραμμένων, με σκληρή υφή και λευκή απόχρωση.
Το ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα αφορά κυρίως ανθρώπους μεγάλης ηλικίας, και σαν προδιαθεσικοί παράγοντες είναι οι ακτινικές υπερκερατώσεις, η λευκοπλακία, η νόσος Bowen, ο σκληροατροφικός λειχήνας, το έγκαυμα και άλλες ουλές, η ανοσοανεπάρκεια, ο ανοιχτός φωτότυπος του δέρματος, το κάπνισμα, το αλκοόλ και η υπεριώδης ακτινοβολία. Ανάλογα με το στάδιο και την περιοχή, σε ένα ποσοστό 2-10% μπορεί να παρουσιαστούν μεταστάσεις.
Η θεραπεία εκλογής για το ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα είναι η χειρουργική αφαίρεση. Απαιτείται παρακολούθηση τα πρώτα 2 χρόνια για τυχόν υποτροπές.
Για τις ακτινικές υπερκερατώσεις, πιο κατάλληλη θεραπεία είναι η κρυοθεραπεία και στη συνέχεια η εφαρμογή τοπικά κρέμας ιμικουϊμόδης ή 5-FU.
Με αυτό τον τρόπο γίνεται και θεραπεία όλου του πεδίου όπου μπορεί να εμφανιστούν μη κλινικά ορατές ακτινικές υπερκερατώσεις.
ΜΕΛΑΝΩΜΑ
Το μελάνωμα είναι ο δυνητικά θανατηφόρος καρκίνος του δέρματος, όμως η έγκαιρη και πρώιμη διάγνωση μπορεί να σώσει μια ζωή.
Το μελάνωμα σχετίζεται άμεσα με την υπεριώδη ακτινοβολία (έκθεση στον ήλιο, solarium). Επίσης επιβαρύνουν το οικογενειακό ιστορικό μελανώματος, η παρουσία πολλαπλών δυσπλαστικών σπίλων, ο ανοιχτός φωτότυπος δέρματος που καίγεται εύκολα στον ήλιο, με ανοιχτόχρωμα μαλλιά και μάτια.
Προσοχή λοιπόν σε κάποια ελιά που αλλάζει χρώμα, σχήμα, μέγεθος, ματώνει, παρουσιάζει φαγούρα. Μελάνωμα μπορεί να εμφανιστεί και σε περιοχές, όπως η πατούσα, ανάμεσα στα δάχτυλα, στη φτέρνα, στα νύχια και στα γεννητικά όργανα.
Το μελάνωμα έχει την εικόνα μιας ελιάς σκούρας, με περίεργο σχήμα ή και εξόγκωμα, σπάνια όμως μπορεί να έχει το χρώμα του δέρματος ή να είναι ερυθρό. Σε συνεργασία με ειδικό τμήμα πλαστικής χειρουργικής, ογκολογικής δερματολογίας και ογκολογίας, ο γιατρός θα προτείνει την κατάλληλη θεραπεία με βάση την έκταση (σταδιοποίηση) του μελανώματος.